چگونه خشم خود را هنگام رانندگی کنترل کنیم؟

زهرا زین‌الدینی روانشناس و مشاور در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه ازدواج و خانواده گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره راهکار برای کنترل خشم هنگام رانندگی اظهار کرد: تجربه احساس خشم و عصبانیت در هنگام رانندگی، یک احساس کاملا طبیعی است، اما مسئله‌ای که حائز اهمیت است، مدیریت خشم در هنگام رانندگی است که در صورت عدم مدیریت می‌تواند باعث آسیب‌های جبران‌ناپذیری شود.

این روانشناس بیان کرد: عصبانیت در هنگام رانندگی دلایل متفاوتی مانند، ساعات طولانی ماندن در ترافیک و دیر رسیدن به مقصد، احساس خستگی برای ساعات طولانی رانندگی، کم‌خوابی، ابتلا به اختلالات روانی مثل اختلال دوقطبی، مشکلات شخصیتی، اعتمادبه‌نفس پایین، عدم مدیریت هیجانات، شرایط آب و هوایی نامساعد و… می‌تواند داشته باشد.

او ادامه داد: از جمله باور‌های منفی مانند، هیچ کس حق ندارد جلوی من بپیچد، او نباید بوق می‌زد و او نباید زور بگوید و قضاوت‌های عجولانه و زودهنگام در رابطه با رفتار فرد مقابل می‌تواند روی رفتار‌های رانندگان تاثیر منفی بگذارد.

زین الدینی با بیان اینکه انسان‌ها زمانی که عصبانی هستند نمی‌توانند منطقی به مسائل نگاه کنند، افزود: تا حدود زیادی قضاوت‌ انسان‌ها تحت تاثیر هیجانات منفی است، به همین دلیل بهتر است در هنگام عصبانیت افراد به هیچ عنوان رانندگی نکنند.

این روانشناس با اشاره به اینکه برای مدیریت بهتر خشم در هنگام رانندگی بهتر است افراد به یکسری از مسائل توجه کنند، اضافه کرد: اگر فردی احساس می‌کند خیلی زود عصبانی می‌شود و نمی‌تواند آرام بماند بهتر است در ساعت‌هایی که ترافیک زیاد هست، رفت و آمد نکند و یا از مسیر‌های جایگزین استفاده کند.

او افزود: از موارد دیگر برای مقابله موثرتر با خشم این است که افراد سعی کنند قوانین راهنمایی و رانندگی را رعایت کنند و در صورت مشاهده یک راننده عصبانی توقف نکنند و به راه خودشان ادامه بدهند، همچنین در صورت عصبانیت می‌توانند در اولین مکان ممکن توقف کنند، کمی به خودشان زمان بدهند و چند تنفس عمیق شکمی داشته باشند تا آرام‎تر شوند و سپس به مسیر خودشان ادامه دهند.

زین الدینی گفت: بهتر است در صورتی که خطایی از راننده مشاهده کردند، زود قضاوت نکنند و سریع واکنش نشان ندهند، چون ممکن است دلیل رفتار آن فرد عدم مهارت در رانندگی و یا از دست دادن تمرکز و یا دلایل دیگری باشد که اگر نسبت به آن آگاهی داشتند، این احساسات منفی را تجربه نمی‌کردند و حتی این اتفاق را طبیعی در نظر می گرفتند، بنابراین نوع نگاه و تفکر افراد در رابطه با رفتار‌های دیگران برروی واکنش‌های آن‌ها تاثیر بسیاری دارد.

این روانشناس ادامه داد: اگر رانندگان افکار منفی خود را در رابطه با رفتار رانندگان دیگر شناسایی کنند و بتوانند آن‌ها را تغییر دهند و افکار واقع‌بینانه‌ای را جایگزین آن کنند، به مقدار زیادی در کنترل خشم‌شان موفق خواهند بود.

زین الدینی خاطرنشان کرد: اگر عصبانیت در حین رانندگی برای فردی به تعداد دفعات زیاد اتفاق می‌افتد، بهتر است حتما با کمک یک متخصص دلایل آن شناسایی شود و مداخلات درمانی مناسبی را فرد دریافت کند.

برخی از راهکارهای کنترل خشم در خیابان

نه فقط هیچ ایرانی که هیچ آدمی در دنیا وجود ندارد که طی سال‌های عمرش در کوچه، خیابان و مکان‌های عمومی هرازگاهی به خاطر پیش پا افتاده ترین موضوعات دچار درگیری‌های لفظی نشده باشد. حرف‌ها و عبارتی که اگر از جانب دو طرف ادامه پیدا کند ممکن است به درگیری فیزیکی نیز منجر شود و گاه عواقبی داشته باشد که نتیجه یک خشم غیرارادی است. خشمی که اگر فقط و فقط برای چند ثانیه کنترل می‌شد تلخی آن می‌توانست یک حس ناخوشایند زودگذر باشد.

برای همین اگر در بین رفت‌وآمدهایتان چه سواره و چه پیاده مورد توهین‌های لفظی افراد غریبه قرار گرفتید می‌توانید روش‌هایی را به کار بگیرید که هم برایتان دردسرساز نیست و هم به‌طرف مقابلتان گوشزد می‌کند که کاری به کار شما نداشته باشد.

خودتان به خودتان احترام بگذارید

این درگیری‌های لفظی معمولاً موقع رانندگی یا حتی در یک برخورد ساده اتفاق می‌افتد. برای همین اگر شما هم در این موقعیت قرار گرفتید یا با فردی مواجه شدید که ناروا حرف‌ها یا توهین‌هایی می‌کند که برای شما قابل‌هضم نیست پیش از واکنش نشان دادن اندکی تأمل‌کنید. طبیعتاً اولین احساسی که به سراغ شما خواهد آمد احساس خشم خواهد بود. خشم از اینکه شان و شخصیت شما مورد اهانت قرارگرفته است.پس برای مراقبت بیشتر از همان شأن و شخصیت، به جای ضد حمله  از قبل شخصیت خود را پایین نکشید و سکوت کنید. به این فکر کنید که شما این حرف‌ها را از جانب فردی می‌شنوید که هیچ شناختی از او ندارید آدمی که شاید به لحاظ رتبه و نزاکت اجتماعی با شما هم رده نباشد. پس به قول معروف با او دهان به دهان نشوید.

همیشه لبخند بزنید

بسیاری از آدم‌هایی که در کوچه و خیابان شروع به بد و بیراه گفتن می‌کنند تمام هدفشان از این کار ناراحت کردن و عصبی کردن شماست. پس شما دو راه بیشتر پیش رو ندارید یا با آن‌ها همراه شوید و دقیقاً همان احساسی را درونتان راه دهید که آن‌ها از شما انتظار دارند و یا می‌توانید در این شرایط یک لبخند همیشگی بر لب داشته باشید، بی‌خیال باشید و جوری رفتار کنید که نسبت به او و رفتارش بی‌اهمیت هستید.

از آن محل دور شوید

بعد از اینکه تصمیم به بی‌خیالی گرفتید برای تمدد اعصاب و ثبات حال و هوایتان تا جایی که می‌توانید خودتان را از فرد و محل مورد نظر دور کنید. چون این واکنش شما نشان‌دهنده این است که نسبت به آن شخص و رفتار او بی‌اهمیت هستید. چون خشمگین شدن و واکنش تند شما دقیقاً همان چیزی است که طرف مقابل از شما انتظار دارد.

اگر توانستید وارد گفت‌وگو شوید

در کنار همه این درگیری‌های لفظی به طرف مقابل هم نگاه کنید چون فارغ از افرادی که بی‌محابا و بی‌منطق شروع به توهین و اهانت می‌کنند می‌توان افرادی را پیدا کرد که رفتارشان نسبت به شما صرفاً عصبانیت و خشم است بنابراین در برخورد با این‌گونه افراد خوب است که شرایط و فرد موردنظر را بررسی کنید و ببینید که آیا می‌توانید با او وارد گفت‌وگو شوید یا نه! چون گاه همه این درگیری‌ها ناشی از سوءتفاهم‌های ساده‌ای است که با یک صحبت و شفاف‌سازی مختصر قابل‌حل است.

به عواقب کار فکر کنید

همیشه سعی کنید که خشم را درونتان کنترل کنید به این فکر کنید که اگر در جواب فرد موردنظر وارد درگیری شوید شاید این میزان از عصبانیت شما خسارت‌های جبران‌ناپذیری داشته باشد از درگیرهای فیزیکی تا ضرب و شتم یا حتی قتل. بسیاری از حوادث بزرگ از همین لحظات و عصبانیت‌های به ظاهر کوچک اتفاق افتاده‌اند.